امروزه رويكرد جهاني به سمت كشاورزي ارگانيك است. در اين سيستم از كشاورزي كه شايد برگرفته از كشاورزي سنتي باشد، سعي بر اين است تا از نهاده هايي كه منشا شيميايي دارند استفاده نشود (سيلسيور، م. مميزي، م.ر 1385). تاثير نامطلوب و اثرات باقي مانده مصرف انواع كودهاي شيميايي، سموم، هورمون ها و... در توليدات غذايي در كشورهاي صنعتي پيشرفته موجب شده است كشاورزي در جهتي كاملا متضاد با روش مدرن تحول يابد و آن جلوگيري از مصرف هر گونه مواد شيميايي يا نهاده مصنوع انسان در توليدات و پخش محصولات زراعي، باغي و دامي است. اين كشاورزي به كشاورزي ارگانيك موسوم است و در كشورهاي مختلف به نام هاي گوناگون چون كشاورزي بيولوژيكي، كشاورزي پايدار و كشاورزي با مصرف كم مواد شيميايي ناميده مي شود.
    در اين نوع از كشاورزي از نهاده هاي سنتز شده مانند كودهاي شيميايي، آفت كش ها، داروهاي دامپزشكي، گياهان اصلاح شده ژنتيكي، نژادي، مواد نگهدارنده، مواد افزودني و از تابش اشعه ها استفاده نمي شود.
    كشاورزي ارگانيك مديريت توليد مناسب است كه باعث تقويت و توسعه سلامت اكوسيستم هاي زيستي، چرخه هاي زيستي و فعاليت بيولوژيكي خاك مي شود. اين نظريه تاكيد دارد كه از نهاده هاي داخل مزرعه استفاده شده و از نهاده هاي بيروني استفاده اي نشود. و براي اين منظور احتياج به سيستم هاي تطابق پذيري در هر منطقه داريم. اين كار باعث استفاده از روش هاي كشاورزي زيستي، مكانيكي و بدون استفاده از نهاده هاي خارجي سنتز شده صورت مي گيرد.
    مزاياي كشاورزي ارگانيك براي محيط زيست
    پايداري در مدت زمان طولاني
    خيلي از تغييرات محيط زيست در درازمدت اتفاق مي افتد. در كشاورزي ارگانيك چون مطابق اكوسيستم رفتار مي شود اثر مخربي براي محيط زيست ندارد. در مورد خاك نيز در كشاورزي ارگانيك از كمترين شخم، كودهاي بيولوژيك، تناوب كشت مناسب، گياهان پوششي و... استفاده مي شود.
    همچنين با بهبود جانوران مفيد خاك و تخمير مواد آلي، بافت خاك بهبود يافته، باروري خاك افزايش مي يابد و مواد مغذي بيشتري به خاك داده مي شود. به همين دليل فرسايش خاك كم شده و تنوع زيستي خاك افزوده مي شود. در بسياري از مناطق كشاورزي، آب به دليل مصرف بي رويه كود و سموم آلوده شده و به دليل استفاده ي كمتر از اين مواد در كشاورزي ارگانيك، آب آلوده نمي شود.
    براي باروري خاك در كشاورزي ارگانيك از كمپوست، كودهاي حيواني و كودهاي آلي نيز استفاده مي شود. براي توليد كودهاي شيميايي بايد از منابع تجديدنشدني مانند نفت استفاده كرد و چون در كشاورزي ارگانيك از اين مواد استفاده نمي شود پس آلودگي هوا نيز كمتر است.
    همچنين كشاورزي ارگانيك از اثرات گلخانه اي مي كاهد، زيرا خيلي از فعاليت هاي انجام شده در كشاورزي ارگانيك مانند شخم، استفاده از گياهان تثبيت كننده نيتروژن، بازگرداندن ضايعات كشاورزي به خاك و استفاده از گياهان پوششي باعث افزايش بازگشت كربن به خاك گشته و سبب حفظ و ذخيره سازي كربن مي شود.
    كشاورزي ارگانيك، هم نگهبان تنوع زيستي و هم استفاده كننده از آن است. مثلا استفاده از بذور بومي كه مقاومت بيشتري نسبت به بيماري ها و شرايط بد محيطي دارند.
    در سطوح بالا تركيب گياهان و حيوانات باعث بهينه سازي مصرف انرژي و بازيافت چرخه مواد مي شود. در سطوح اكوسيستم، حفظ منابع طبيعي در اطراف كشاورزي ارگانيك و فقدان مواد شيميايي باعث حفظ حيات وحش شده و همچنين آيش گذاري زمين باعث عدم فرسايش خاك در تنوع زيستي مي شود.
    استفاده از فرآورده هاي اصلاح شده ژنتيكي در كشاورزي ارگانيك جايز نيست، زيرا اثرات فرآورده هاي اصلاح شده ژنتيكي هنوز به خوبي شناخته نشده اند.
    كشاورزي ارگانيك هدفش تشويق و توسعه تنوع زيستي است و گواهي هاي تاييد ارگانيك نيز اين مساله را در نظر دارند.
    كشاورزي ارگانيك با اكولوژي هماهنگ است و باعث تثبيت بافت خاك، حفظ چرخه آب، چرخه كربن، چرخه مواد غذايي و آلودگي كمتر زمين است.
    ده علت براي لزوم حركت به سوي كشاورزي ارگانيك
    1- محصولات ارگانيك استانداردهاي بيشتري دارند: گواهي نامه هاي محصولات ارگانيك به عنوان بيمه هايي است كه در توليد اين محصولات از مواد شيميايي و سمي استفاده نشده است.
    2- طعم غذاهاي ارگانيك بهتر است: گياهان توليد شده به روش ارگانيك سالم تر بوده و به عنوان غذاهاي خوشمزه تر براي تغذيه انسان و حيوانات مي تواند به كار رود.
    3- محصولات ارگانيك خطر بيماري ها را كم مي كند: خيلي از مراكز حفاظت محيط زيست دريافته اند كه مواد شيميايي موجود در آفت كش ها اثرات سرطان زايي و بيماري زايي دارند. كشاورزي ارگانيك يكي از راه هاي كاهش مصرف سموم شيميايي و كم كردن اين مواد در منابع آب، زمين و هوا است.
    4- كشاورزي ارگانيك به منابع آبي احترام مي گذارد: براي حذف مواد شيميايي آلوده كننده و دفع نيتروژن در آب بايد به منابع آبي و خاكي احترام گذاشت و آنها را درست مصرف كرد. در كشاورزي ارگانيك اين موارد به درستي رعايت مي شود.
    5- كشاورزي ارگانيك باعث ايجاد خاك سالم مي شود: خاك يكي از منابع اصلي زنجيره غذايي بوده و يكي از اصول كشاورزي ارگانيك ايجاد خاك سالم است.
    6- كشاورزي ارگانيك الگوبرداري از طبيعت است: كشاورزي ارگانيك براي اكوسيستم متعادل ارزش قايل است. طبيعت زنده نيز شامل تناوب كشت در محصولات علوفه اي و استفاده از گياهان پوششي و باقي مناطق طبيعي است.
    7- كشاورزي ارگانيك هدايت كننده تحقيقات تازه است: توليدكنندگان ارگانيك به عنوان پيشرو در تحقيق عدم استفاده از آفت كش ها و اثرات مضر آن بر محيط زيست هستند.
    8- توليدكنندگان ارگانيك در جهت تنوع زيستي تلاش مي كنند: از دست دادن تعداد زيادي از گونه ها (تنوع زيستي) يكي از نگراني هاي دانشمندان محيط زيست است. به همين دليل خيلي از كشاورزان ارگانيك درصدد هستند تا گونه هاي معمولي و بومي را حفظ كنند.
    9- كشاورزي ارگانيك به حفظ سلامت جوامع روستايي كمك مي كند: كشاورزي ارگانيك به دليل سطوح كم آب جوامع روستايي، مفيد است و منجر به افزايش درآمد آنها مي شود.
    10- تنوع غذاهاي ارگانيك: بعضي از غذاهاي ارگانيك به عنوان جايگزين قابل استفاده هستند و محصولات كشاورزي غير غذايي، صنعتي نيز در حال تبديل شدن به توليد ارگانيك هستند مانند توليد پنبه ارگانيك و در نهايت توليد لباس هاي ارگانيك.

منبع:انجمن علمی ترویج و آموزش کشاورزی